Artikel
Een doek van de Oostenrijkse symbolistische schilder Gustav Klimt is woensdagavond in New York door veilinghuis Sotheby's geveild voor 40,4 miljoen dollar.
Het doek, dat door de nazi's gestolen werd, was recentelijk aan de kleinzoon van de eigenaar terugbezorgd.
Het werk "Litziberg am Attersee" uit 1915 oversteeg daarmee ruimschoots de geschatte waarde van 25 miljoen dollar.Gustav Klimt
Gustav Klimt (1862-1918) staat bekend als schilder van prachtige vrouwen: mythologische godinnen en heldinnen, maar ook ontelbare portretten van de Weense nouveau-riche dames. Het werk van Klimt wordt beheerst door het fin-de-siècle gevoel: symbolisme, art nouveau en decadentie. Een gevoel dat tot uitdrukking komt in het schone en kunstzinnige in de wereld, 'een pure schoonheid die bij niemand minder dan een vrouw bereikt wordt' aldus Klimt.
Hij schilderde de vrouwen in alle mogelijke houdingen: geïsoleerd of te midden van andere figuren, als femme fatale of statige persoonlijkheid. Daarnaast was hij één van de meest prominente leden van de Wiener Sezession (de Weense Jugenstil) beweging en heeft hij een belangrijke bijdrage geleverd aan de Wiener Werkstäte.
Gustav Klimt werd op 14 juli 1862 in Wenen geboren als 2de van zeven kinderen. Zijn vader graveur van beroep en zijn moeder kwamen uit een lage stand, zodat het gezin vaak veel moeite had rond te komen.
Over Klimts kinderjaren is niet veel bekend behalve dat zijn artistieke talent, net als die van zijn broers Ernst en Georg, reeds vroeg werd ontdekt. Op veertien-jarige leeftijd kreeg Klimt een beurs voor de school voor kunstnijverheid, de latere academie voor toegepaste kunst. Een jaar nadien werd zijn broer Ernst in dezelfde school opgenomen. Samen met hem en met zijn studiemaker Frans Matsch vormde Klimt reeds in zijn studententijd een kunstenaarsclub.
De drie jongelui werden door hun leraar Ferdinand Laufberger aanbevolen aan het Weense architectenbureau Felmer en Helmer, gespecialiseerd in theaterarchitectuur. Vanaf 1880 werden ze voor talrijke opdrachten ingehuurd, waardoor ze in 1882 een eigen atelier konden beginnen. Aanvankelijk creëerden ze plafondschilderingen, wandpanelen en toneelgordijnen en dit in steden als Karlsbad, Reichenberg, Fieume en Bucharest. De eerste grote opdracht in Wenen, de decoratie van de trapgedeelte van het nieuwe Burgtheater, werden toegewezen in 1886. Het onderwerp ervan was de geschiedenis van de theater.
In 1891 trad Klimt toe tot het genootschap van het künstlerhaus. Met de dood van zijn broer Ernst behoorde ook de samenwerking met anderen tot het verleden en begon Klimt zich steeds meer toe te leggen op een zelfstandige ontwikkeling. Rond deze tijd was hij al een gevestigd kunstenaar, vereerd met het "gouden kruis van de diensten" (1888) en de 'Keizerprijs' (1890). Hij werkte in de lijn van de historische traditie, zonder enig spoor van zijn latere originaliteit. Pas enkele jaren voor de eeuwwisseling ontwikkelde Klimt de stijl die van hem het idool zou maken, dat hij tot vandaag de dag is gebleven: het symbool van de Weense Jugendstil omstreeks de eeuwwisseling en van de Weense Secession.
In 1897 besloot Klimt het genootschap van het Künstlerhaus te verlaten. Andere leden deelden zijn ergernis over de omstandigheden waarin de tentoonstellingen verliepen en sloten zich bij hem aan. Samen met hen richtte hij de Weense Secession op, waarvan hij de eerste voorzitter werd. De Secession keerde zich niet bepaald tegen de heersende academische stijlrichtingen, haar doel was de kunstwereld weer leven in te blazen, door origineel opgevatte, internationale tentoonstellingen te organiseren en het werk van hun leden voor te stellen. Vooruitstrevende critici en verzamelaars reageerden met enthousiasme op deze nieuwe ideeën van Klimt. Het grote publiek daarentegen ging de schilderijen te lijf met kwaadaardige, niet ter zaken doende en historische kritiek. Klimts werken werden aangevallen omwille van hun eerlijkheid en directheid in de behandeling van de onderwerpen. Zijn gechoqueerde landgenoten noemden zijn schilderijen pornografisch of gewoonweg lelijk. Zij konden er niet bij dat deze kunstenaar zonder meer zijn tijd vooruit was. Toen er problemen opdoken die elke verdere deelname aan de Secession onmogelijk leken te maken, verliet Klimt samen met enkele vrienden de organisatie. In 1906 stichtte Klimt een nieuwe groep, de 'Oostenrijkse Kunstenaarsbond'. Rond deze tijd ontplooiden de Weense kunstenaars een steeds groeiende activiteit in het organiseren van tentoonstellingen, niet alleen in Oostenrijk, maar ook in het buitenland. Hij nam ook deel aan verschillende groepstentoonstellingen in München, Berlijn, Praag en andere steden.
Kort voor en ook tijdens de WO I, ontwikkelde Klimt de beroemde stijlvormen die karakteristiek zijn voor zijn rijpe werk. Ten eerste, de grote mozaïekachtigeschilderijen van zijn "gouden periode", dan de heerlijke decoratieve portretten en tenslotte de poëtische, mysterieuze landschappen en tuinen in groot formaat.
Op 11 januari 1918 gebeurde, volledig onverwacht, na een reis naar Roemenië de katastrofe: Klimt werd gedeeltelijk verlamd. Hij lag drie weken in het ziekenhuis, pas dan kon men een lichte verbetering in zijn toestand vaststellen, maar door de verzwakking van zijn lichaam kreeg hij een longontsteking. Hij stierf op 6 februari. Vier dagen later werd hij op het kerkhof in Hietzing begraven. Zijn landgenoten bleven achter met de gedachte een van hun grootste kunstenaars te hebben verloren. Over zichzelf of over zijn kunst heeft Klimt nauwelijks iets geschreven en van wat hij schreef, is slechts weinig bewaard gebleven. Zijn tegenzin om brieven te beantwoorden ging zo ver, dat hij af en toe hoopjes brieven ongeopend verbrandde.
In deze zelfbewuste bescheidenheid was Klimt niet alleen een groot kunstenaar, maar ook een groot mens. Daarin ligt de aantrekkingskracht van Klimt voor zijn huidige bewonderaars.
Wien Museum
Tentoonstelling: KLIMT. De collectie van het Weens Museum.
16 mei tot en met 16 september 2012
Uit de uitgebreide eigen collectie over Gustav Klimt zijn schilderwerken van de schilder te zien, waaronder het portret van Emilie Flöge, posters, drukwerk, de schilderkiel van de kunstenaar, het dodenmasker en Egon Schieles tekening van de dode Gustav Klimt. Het middelpunt van de tentoonstelling wordt echter gevormd door de uit 400 bladen bestaande collectie tekeningen van Klimt, de grootste collectie ter wereld, die nu voor het eerst volledig tentoongesteld wordt.
www.wienmuseum.at
Österreichische Galerie in Slot Belvedere
Tentoonstelling: Gustav Klimt/Josef Hoffmann. Pioniers van de moderne kunst.
25 oktober 2011 tot en met 4 maart 2012
De tentoonstelling belicht de samenwerking van Gustav Klimt met de architect en medeoprichter van de Wiener Werkstätte Josef Hoffmann, die met de Beethovententoonstelling in het Weense Secessiegebouw en het Brusselse Palais Stoclet nieuwe maatstaven stelde op het gebied van het totaalkunstwerk. Bovendien onderzoekt de tentoonstelling de invloed van Hoffmann op Klimts schilderwerk.
www.belvedere.at
Kunsthistorisches Museum
Tentoonstelling: Gustav Klimt in het Kunsthistorisch Museum.
14 februari tot en met 6 mei 2012
Te zien zijn onder andere de 13 schilderijen en hun voorstudies voor de decoratie van het grote trappenhuis van het Kunsthistorisch Museum. Op deze manier komt de bezoeker dichter bij het ontstaan van deze werken uit de middelste creatieve fase van de kunstenaar.
www.khm.at
Albertina
Van 13 maart tot en met 17 juni 2012 presenteert de tentoonstelling 'Klimt-Zeichnungen' - tekeningen van Klimt - naast geleende werken een groot deel van de circa 170 werken uit eigen bezit en biedt daarmee een veelomvattende blik op het tekenwerk van Gustav Klimt.
www.albertina.at
Leopold Museum
Tentoonstelling: Gustav Klimt. Reizen.
24 februari tot en met 11 juni 2012
Op de tentoonstelling worden onder andere stukken getoond uit de nalatenschap van Emilie Flöge, waaronder haar correspondentie met Gustav Klimt. Tot de vaste collectie van het museum behoren naast belangrijke schilderijen van Klimt ook vele werken van kunstenaars van de Secessie, bijvoorbeeld één van de belangrijkste collecties van werken van Egon Schiele.www.leopoldmuseum.org
Österreichisches Theatermuseum
Tentoonstelling: Tegen Klimt. De 'Nuda Veritas' en haar verdediger Hermann Bahr. 10 mei tot en met 29 oktober 2012
Het in 1898 door Gustav Klimt gemaakte schilderij 'Nuda Veritas' was in het bezit van schrijver Hermann Bahr, die met het stuk 'Gegen Klimt' - Tegen Klimt -, tijdens de controverse over het werk van de schilder partij koos voor Klimt. De tentoonstelling is, behalve aan de schilderijen van Klimt, ook gewijd aan het werk van Bahr.
www.theatermuseum.at
Künstlerhaus
Tentoonstelling: Klimt en het Künstlerhaus.
6 juli tot en met 2 september 2012
Te zien is hoe Klimt werkte in het Künstlerhaus, waarvan hij van 1891 tot 1897 deel uitmaakte.
www.k-haus.at
Museum für Volkskunde
Tentoonstelling: focus op het object: de verzameling textielpatronen van Emilie Flöge. 24 mei tot en met 14 oktober 2012
Voor het eerst worden de bewaarde textielpatronen getoond uit het bezit van Emilie Flöge, die nauw verbonden was met Gustav Klimt. In het Wenen van rond de eeuwwisseling had zij een eigen modesalon, waarvoor zij modeljaponnen ontwierp.
www.volkskundemuseum.at
Klimt Villa
Het laatste en het enige behouden gebleven atelier van Gustav Klimt in Wien-Hietzing biedt een blik op de werk- en leefomgeving van de kunstenaar. Heropening na volledige renovatie aan het einde van de zomer in 2012.
www.klimt.at
Österreichisches Museum für angewandte Kunst/Gegenwartskunst – MAK
Het Oostenrijks Museum voor Toegepaste Kunst/Moderne Kunst toont de in totaal 9 werktekeningen van Gustav Klimt voor het Brusselse Palais Stoclet. Bovendien bezit het MAK de nalatenschap van de Wiener Werkstätte, met werken van Josef Hoffmann, Kolo Moser en andere medewerkers.
www.mak.at
Geen opmerkingen:
Een reactie posten